Burn out feiten en cijfers in Nederland

Alle feiten en cijfers over Burn out klachten in Nederland

Sinds de dreiging van Covid afneemt stijgt het psychosociaal ziekteverzuim ongekend snel. In 2022 betekent dit, volgens die laatste cijfers van TNO/CBS, gemiddeld 5 procent verzuim. TNO herkent daarin vooral werk gerelateerde psychische klachten. De historie leert dat 60% van kort frequent verzuim inmiddels tot langdurend verzuim leidt. Arbodiensten, casemanagers en verzuimdeskundigen roepen werkgevers op om verzuim door psychosociale factoren serieus te nemen. Bij grote opdrachtgevers komen we inmiddels verzuimcijfers van 9 -11% tegen. Een zege dat ze ons inschakelen in deze uitdagende tijden.

In sommige sectoren, met name het onderwijs, de horeca en de zorg, is dit percentage al jaren hoger dan 5 procent. Met een gemiddelde stand van 5% zien we nu de hoogste stand in 20 jaar. De wetgever heeft in 2002 de Wet Verbetering Poortwachter ingezet om het verzuim omlaag te brengen. De werkgevers werden daarin verantwoordelijk gesteld voor de re-integratie van langdurig zieke werknemers en dat had meteen effect op het verzuimcijfer.

Stijgend ziekteverzuim door een Burn Out
Momenteel lijkt het alle hens aan dek in de BV Nederland. Het blijkt ingewikkeld voor werkgevers om het stijgende ziekteverzuim een halt toe te roepen. Het lijkt alsof we keer op keer moeten oproepen om toch echt aandacht aan de werknemer op de(thuis) werkvloer te gaan besteden om een nog hoger ziekteverzuim te voorkomen. Voor de werkgevers mag het een signaal, nee een alarm zijn, dat inmiddels een derde van al het verzuim gerelateerd is aan psychische klachten.

Werknemers weten niet of hun werkgevers nu werkelijk maatregelen treffen. Veel werkgevers weten ook niet wat nu precies te doen om preventief of daadwerkelijk iets te kunnen beïnvloeden aan inzetbaarheid en verzuim. We zien dat 4 van elke 10 werknemers denkt dat hun werkgever zich niet verantwoordelijk voelt voor de mentale gezondheid.

We hebben het hier over preventie van mentale klachten die te maken hebben met het werk. Vooral werkdruk, prestatiedruk bij jonge mensen en emotionele belasting zijn risicofactoren voor werknemers. We spreken hier over psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dit kan weer allerlei mentale en fysieke klachten veroorzaken.

Veel werkgevers ervaren een tekort aan personeel als de oorzaak van verhoogde werkdruk. Veel werknemers benoemen het gebrek aan collega’s op de (thuis)werkvloer als grootste reden.

Factsheet TNO 2023

Wat de reden ook is, de tekorten op de arbeidsmarkt trekken een zware wissel op werknemers én werkgevers. Werkgevers blijven werk opstapelen ondanks het afnemende aantal medewerkers. Dat levert extra werkdruk op voor de overgebleven werknemers.

Wij herkennen in onze praktijken dat deze problemen leiden tot angststoornissen of gevoelens van somberheid en depressie. Werkgevers moeten extra alert zijn bij hun thuiswerkers, omdat dit kan leiden tot een toename van psychosociale problemen. Werknemers kunnen de sociale steun van collega’s missen en moeite hebben met het bewaken van hun eigen gezonde werk-privébalans.

Signalen van stress en burn out herkennen
Wij hebben als consultant naar de BV Nederland een signalerende functie maar onze grootste wens hierin is als collega’s zelf gaan herkennen en signaleren dat er iets hapert op de werkvloer of bij de belasting van een collega. Dat onveiligheid of angsten benoemd kunnen worden, voordat het een cultuur of ongeschreven regel wordt op de werkvloer. De kunst om signalen van stress in een vroeg stadium te herkennen is iets wat we managers kunnen leren.

Met onze workshops ‘Signaleren en voorkomen van stress en burn out op de werkvloer’ leren we werkgever en werknemer samen te werken naar een veilige werkvloer. Zij leren te overleggen hoe ze de gesignaleerde stress door werk kunnen verminderen. De werkgever krijgt eerder inzicht in wat werknemers nodig hebben en tools aangereikt om met een goed gesprek de nodige acties naar werkgeluk te kunnen implementeren. Werknemers gaan zich meer betrokken voelen bij hun werk en we zien dat werkgeluk veel sneller ervaren wordt bij deze engaged collega’s. Betrokkenheid en autonomie zijn de twee key voorwaarden naar werkgeluk. Laten we daar samen naartoe werken. Want we moeten het samen doen.